Historie van Beets
in vogelvlucht
in vogelvlucht
Oorlogsverraad
... diepe gat weer dichtgegooid. Voor zover bekend zijn de Focke Wulf en de V1 die nabij de Doarpsstjritte is neergekomen nooit geborgen. Ze liggen nog steeds in de grond, inclusief explosieve lading.
Vanaf maart 1944 zorgen Landwachtgroepen, door de bezetter als hulppolitie gezien, steeds vaker voor problemen in de regio. Landwachters uit de regio’s Akkrum, Gorredijk, Oosterwolde en Drachten vormen een groot risico. Ze zijn erg fanatiek. Meerdere Beetsters zijn lid van deze groepen. Sommigen ook erg fanatiek en ze weten de weg ook in de eigen omgeving te vinden. Namen van deze Beetsters laten we achterwege.
Er vinden meermalen invallen en razzia’s plaats in Tijnje, Boornbergum, Oldeboorn en Beets. Nieuw Beets, bijvoorbeeld, wordt geheel afgesloten voor een grote razzia op 1 maart 1944.
Landwachter Kobus van Gorsel uit Jubbega heeft meermalen beet in Beets. Kobus is sinds begin 1944 commandant van de groep Gorredijk. Op 2 mei 1944 wordt de woning van de familie Veenstra binnenstebuiten gekeerd. De onderduikers Hendrik en Geuchien, broers, worden daarbij opgepakt. Ze hebben tewerkstelling in Duitsland ontlopen. Beiden rennen de weilanden in om arrestatie te ontlopen. Een schot hagel kan Geuchien niet weerhouden. Hendrik geeft zich over. Het kan vreemd gaan. Na de oorlog schrijft Hendrik dat hij in Duitsland blijft: hij is inmiddels getrouwd.
Later die maand, op zondag, is de bezetter opnieuw in Beets te vinden. Terwijl de bekende dominee Zelle in het gereformeerde kerkgebouw aan de Prikkewei preekt, wordt bekend dat de kerk omsingeld is. Een lang Psalm wordt ingezet, wat verscheidene mannen en jongens de gelegenheid biedt om zich in de kerk te verbergen. Onder de preekstoel, bij het orgel, onder het dak, overal worden schuilplekken gevonden. Wanneer de kerk uitgaat, nemen andere kerkgangers de fietsen van de mannen mee. Aanvankelijk wordt zelfs een fiets van waarschijnlijk een Landwachter meegenomen. Een exemplaar van het NSB-blad Volk en Vaderland zit in de fietstas. De Landwachters vissen achter het net.
Een grote actie vindt plaats in de nacht van 29 augustus 1944 en met resultaat. Gerrit van den Berg, Simon Foppes en Klaas Stuiver en nog vele anderen worden opgepakt. Ze zitten korte tijd vast. Overigens zijn deze drie mannen verraden door een eigen dorpsgenoot, een Landwachter.
Iemand van de groep Landwachters tipt de beruchte SD-er (Sicherheits Dienst) Meekhof dat de verzetsman Jan Drost in Beets zit. De Landwachter helpt de SD Drost te arresteren.
Verscheidene Beetsters hebben hun radio niet ingeleverd. Deze is verborgen in de waterput/regenton. De bezetter weet dat er radio’s zijn, maar kan ze niet vinden. De groep Landwachters van Gorredijk mishandelt Jouke Meijer omdat ze zijn radio niet kunnen vinden. Eerdergenoemde Landwachter Kobus lost zelfs een schot achter Joukes hoofd. De radio wordt niet gevonden, dus zit Jouke vier dagen in de cel in Gorredijk. Hij is niet de enige die meegenomen wordt. Een aantal radio’s wordt uiteindelijk wel gevonden als een dorpsbewoner bij verhoor doorslaat en vertelt dat zijn radio aan een touw in de waterput hangt ...
Vanaf maart 1944 zorgen Landwachtgroepen, door de bezetter als hulppolitie gezien, steeds vaker voor problemen in de regio. Landwachters uit de regio’s Akkrum, Gorredijk, Oosterwolde en Drachten vormen een groot risico. Ze zijn erg fanatiek. Meerdere Beetsters zijn lid van deze groepen. Sommigen ook erg fanatiek en ze weten de weg ook in de eigen omgeving te vinden. Namen van deze Beetsters laten we achterwege.
Er vinden meermalen invallen en razzia’s plaats in Tijnje, Boornbergum, Oldeboorn en Beets. Nieuw Beets, bijvoorbeeld, wordt geheel afgesloten voor een grote razzia op 1 maart 1944.
Landwachter Kobus van Gorsel uit Jubbega heeft meermalen beet in Beets. Kobus is sinds begin 1944 commandant van de groep Gorredijk. Op 2 mei 1944 wordt de woning van de familie Veenstra binnenstebuiten gekeerd. De onderduikers Hendrik en Geuchien, broers, worden daarbij opgepakt. Ze hebben tewerkstelling in Duitsland ontlopen. Beiden rennen de weilanden in om arrestatie te ontlopen. Een schot hagel kan Geuchien niet weerhouden. Hendrik geeft zich over. Het kan vreemd gaan. Na de oorlog schrijft Hendrik dat hij in Duitsland blijft: hij is inmiddels getrouwd.
Later die maand, op zondag, is de bezetter opnieuw in Beets te vinden. Terwijl de bekende dominee Zelle in het gereformeerde kerkgebouw aan de Prikkewei preekt, wordt bekend dat de kerk omsingeld is. Een lang Psalm wordt ingezet, wat verscheidene mannen en jongens de gelegenheid biedt om zich in de kerk te verbergen. Onder de preekstoel, bij het orgel, onder het dak, overal worden schuilplekken gevonden. Wanneer de kerk uitgaat, nemen andere kerkgangers de fietsen van de mannen mee. Aanvankelijk wordt zelfs een fiets van waarschijnlijk een Landwachter meegenomen. Een exemplaar van het NSB-blad Volk en Vaderland zit in de fietstas. De Landwachters vissen achter het net.
Een grote actie vindt plaats in de nacht van 29 augustus 1944 en met resultaat. Gerrit van den Berg, Simon Foppes en Klaas Stuiver en nog vele anderen worden opgepakt. Ze zitten korte tijd vast. Overigens zijn deze drie mannen verraden door een eigen dorpsgenoot, een Landwachter.
Iemand van de groep Landwachters tipt de beruchte SD-er (Sicherheits Dienst) Meekhof dat de verzetsman Jan Drost in Beets zit. De Landwachter helpt de SD Drost te arresteren.
Verscheidene Beetsters hebben hun radio niet ingeleverd. Deze is verborgen in de waterput/regenton. De bezetter weet dat er radio’s zijn, maar kan ze niet vinden. De groep Landwachters van Gorredijk mishandelt Jouke Meijer omdat ze zijn radio niet kunnen vinden. Eerdergenoemde Landwachter Kobus lost zelfs een schot achter Joukes hoofd. De radio wordt niet gevonden, dus zit Jouke vier dagen in de cel in Gorredijk. Hij is niet de enige die meegenomen wordt. Een aantal radio’s wordt uiteindelijk wel gevonden als een dorpsbewoner bij verhoor doorslaat en vertelt dat zijn radio aan een touw in de waterput hangt ...
