Historie van Beets in vogelvlucht
Spraakmakend
Gedenkwaardige gebeurtenissen. Spraakmakende zaken. Recentelijk kan de heisa rondom de heropening van het Polderhoofdkanaal worden genoemd en de baby-moorden die Nij Beets in rap tempo landelijk in de schijnwerpers heeft geplaatst. De brand waarbij boer Bangma zijn boerderij verliest heeft minder impact – behalve voor de familie dan. In de strenge winter van 1979 kwam het onbereikbare Nij Beets landelijk in beeld.
In dit hoofdstuk gaan wij in op een paar gebeurtenissen die Beets in de achtiende, negentiende en twintigste eeuw voor korte of langere tijd het gesprek van de dag zijn geweest. De voorvallen zijn slechts een paar van vele en de meesten zijn misschien voorgoed in de vergetelheid geraakt. Twee gebeurtenissen daarvan, brengen minstens zoveel reuring teweeg brengen als de moorden op de hiervoor aangehaalde vier babies.
In 1749 wordt Beets zwaar getroffen door de alom heersende pest. Van de ruim 150 inwoners zijn 26 boer. Het dorp verliest dat jaar veel vee. De weilanden raken leger en leger. De boeren zijn blij met elke liter melk en elk stuk vlees dat niet is aangetast.
Het klinkt allemaal mooi als in 1860 de verveningen in het Burgemeestersveen op grote schaal van start gaan. De mensen in de veenlanden van Beets maken kennis met de realiteit van het keiharde leven. Niet alleen in onze omgeving, ook in andere veenkoloniën ontstaat een voedingsbodem van onvrede. Verplichte winkelnering, magere beloning en weinig rechten. In 1872 schrijven kranten al over geweld in Beets die stakers aanwenden tegen werkwillenden. In de periode van pakweg 1888 tot 1891 haalt Nieuw Beets (dan Beets genoemd) veelvuldig de landelijke dagbladen met meldingen dat rijksveldwachters en militairen naar Beets gezonden zijn en verslagen van gebeurtenissen. Diverse malen gaat het om ruim honderd militairen die te voet en te paard arriveren, naast de tientallen opgeroepen politieagenten. Met name de stakingen en de ellendige situatie in begin jaren ’90 komen in de publiciteit. Ook in 1903 zijn de gemoederen nog lang niet tot rust gekomen en wordt er nog gestaakt. De stakingsperiode kan als langdurig worden omschreven. Zeker dertig jaar lang is er regelmatig, dat wil zeggen bijna jaarlijks, in de Beetster veenkoloniën gestaakt. Om uzelf een beeld te vormen wat er toentertijd zoals is geschreven hebben wij een aantal krantenartikelen integraal opgenomen. Terugblikkend blijkt dat van geweldadige gebeurtenissen eigenlijk weinig sprake was.
In 1890 krijgt Beets volop landelijke aandacht. De armoede is groot. Stakingen, een fikse overstroming en een overheid die passief is.
In de Groote Veenpolder van Opsterland en Smallingerland ligt de Rijperkeersterhooiweg. Deze hooiweg, die ...
In dit hoofdstuk gaan wij in op een paar gebeurtenissen die Beets in de achtiende, negentiende en twintigste eeuw voor korte of langere tijd het gesprek van de dag zijn geweest. De voorvallen zijn slechts een paar van vele en de meesten zijn misschien voorgoed in de vergetelheid geraakt. Twee gebeurtenissen daarvan, brengen minstens zoveel reuring teweeg brengen als de moorden op de hiervoor aangehaalde vier babies.
In 1749 wordt Beets zwaar getroffen door de alom heersende pest. Van de ruim 150 inwoners zijn 26 boer. Het dorp verliest dat jaar veel vee. De weilanden raken leger en leger. De boeren zijn blij met elke liter melk en elk stuk vlees dat niet is aangetast.
Het klinkt allemaal mooi als in 1860 de verveningen in het Burgemeestersveen op grote schaal van start gaan. De mensen in de veenlanden van Beets maken kennis met de realiteit van het keiharde leven. Niet alleen in onze omgeving, ook in andere veenkoloniën ontstaat een voedingsbodem van onvrede. Verplichte winkelnering, magere beloning en weinig rechten. In 1872 schrijven kranten al over geweld in Beets die stakers aanwenden tegen werkwillenden. In de periode van pakweg 1888 tot 1891 haalt Nieuw Beets (dan Beets genoemd) veelvuldig de landelijke dagbladen met meldingen dat rijksveldwachters en militairen naar Beets gezonden zijn en verslagen van gebeurtenissen. Diverse malen gaat het om ruim honderd militairen die te voet en te paard arriveren, naast de tientallen opgeroepen politieagenten. Met name de stakingen en de ellendige situatie in begin jaren ’90 komen in de publiciteit. Ook in 1903 zijn de gemoederen nog lang niet tot rust gekomen en wordt er nog gestaakt. De stakingsperiode kan als langdurig worden omschreven. Zeker dertig jaar lang is er regelmatig, dat wil zeggen bijna jaarlijks, in de Beetster veenkoloniën gestaakt. Om uzelf een beeld te vormen wat er toentertijd zoals is geschreven hebben wij een aantal krantenartikelen integraal opgenomen. Terugblikkend blijkt dat van geweldadige gebeurtenissen eigenlijk weinig sprake was.
In 1890 krijgt Beets volop landelijke aandacht. De armoede is groot. Stakingen, een fikse overstroming en een overheid die passief is.
In de Groote Veenpolder van Opsterland en Smallingerland ligt de Rijperkeersterhooiweg. Deze hooiweg, die ...
